Спосабаў пакупкі аўтамабіляў шмат. Калі вы хочаце набыць ужываны аўтамабіль, можна самому паехаць за ім за мяжу, самастойна і ў складзе спецыяльнай турыстычнай групы. З меншымі клопатамі вы можаце купіць аўтамабіль па газетнай аб'яве ці праз знаёмых, а таксама ў аўтасалонах і на аўтарынках. Кожны з гэтых спосабаў мае свае асаблівасці, але ніжэйпрыведзеныя рэкамендацыі аналагічныя для кожнага з іх.
Такім чынам, перш чым юрыдычна афармляць пакупку аўтамабіля, неабходна праверыць наяўнасць усіх адпаведных дакументаў. Пры гэтым пажадана карыстацца такой паслугай, як праверка аўтамабіля на ўгон. Гэтыя службы існуюць зараз не толькі ў аддзяленнях Дзяржаўтаінспекцыі, але і ў многіх аўтамагазінах і на буйных аўтарынках. Пры куплі аўтамабіля з замежнымі нумарамі, у прыватнасці з Прыбалтыйскіх краін, да запытваемага кошту варта дадаць даволі значную суму на яго растаможку. Пры куплі аўтамабіля з Калінінградскай вобласці звернеце ўвагу на адзнаку мытні ў тэхнічным пашпарце, якая можа быць сапраўдная як для Расіі, так і толькі для Калінінградскай вобласці. У апошнім выпадку вам прыйдзецца дарастамажываць аўтамабіль.
Асноўны дакумент на аўтамабіль - пашпарт транспартнага сродку. Выдача тэхнічных пашпартоў і тэхнічных талонаў старога ўзору (зацверджаных загадам МУС СССР N370 ад 15.10.82) спынена з 1 студзеня 1994 гады. Раней выдадзеныя пашпарты прызнаюцца сапраўднымі. Але толькі за гэты год нашыя эксперты тройчы сутыкаліся з тым, што на прапанаваныя да продажу аўтамабілі былі прад'яўленыя пашпарты старога ўзору, выдадзеныя нібыта ў 1995-1996 гадах. Раім устрымацца ад набыцця аўтамабіляў з такой дакументацыяй. Купля аўтамабіляў, у тэхпашпартах якіх маюцца такія запісы, як б/н (без нумара) або н/у (не ўсталяваны), таксама непажаданая.
Парадак запаўнення тэхнічных пашпартоў вызначаны "Інструкцыяй па запаўненні пашпартоў транспартных сродкаў". Прыводзім з яго, на наш погляд, самую неабходную інфармацыю.
Перш за ўсё - гэта расшыфроўка ідэнтыфікацыйнага нумара (VIN).
Першая частка кода VIN складаецца з 3 лічбаў або літар, якія абазначаюць геаграфічную зону, код краіны і код прадпрыемства-вытворцы транспартнага сродку.
Другая частка кода VIN складаецца з 6 лічбаў або літар, якія абазначаюць транспартны сродак паводле канструктарскай дакументацыі.
Трэцяя частка кода VIN складаецца з 8 лічбаў або літар, якія абазначаюць парадкавы нумар транспартнага сродку. Першы знак, які складаецца з літары лацінскага алфавіту, паказвае на год выпуску транспартнага сродку.
Напрыклад, ідэнтыфікацыйны нумар аўтамабіля ВАЗ-21013 мае наступнае пазначэнне: XTA 210130D00000002, дзе X - геаграфічная зона (Расія), Т - шыфр прадпрыемства-вытворцы (А - ВАЗ, У - АЗЛК і т. д.), 210130, D - год выпуску (1983), 00000002 - парадкавы вытворчы нумар.
Для абазначэння года выпуску транспартных сродкаў устаноўлены наступныя літары: D - 1983, E - 1984, F - 1985, G - 1986, H - 1987, J - 1988, K - 1989, L - 1990, M - 1991-1992, P - 1993, R - 1994, S - 1995, T - 1996, V - 997, W - 1998, X - 1999, Y - 2000.
У радку тэхпашпарта "Колер кузава (кабіны)" паказваецца візуальна вызначаны колер, у які афарбавана транспартны сродак: белы, чырвоны, жоўты, зялёны, сіні, карычневы, чорны, шматколерны і т. д.
У радку "поўная назва колеру кузава (кабіны)" паказваецца найменне эмалі па маркіроўцы прадпрыемства-вытворцы.
Пры змяненні колеру транспартнага сродку ў пашпарце праводзіцца адпаведны запіс.
Існуе шмат спосабаў фальсіфікацыі і падробкі дакументаў. На практыцы перабіваюць (і адпаведна ўносяць у дакумент), як правіла, адну лічбу ў нумары. Але расказваць на старонках масавага выдання пра тонкасці тэхналогіі ўяўляецца немэтазгодным. Ды і наўрад ці чалавек, які ўпершыню ўзяў у рукі дакумент, зможа выявіць падробку і звярнуць увагу на неадпаведнасці. Таму самым разумным уяўляецца праверка аўтамабіля на згон у ДАІ не толькі зверкай нумароў з дадзенымі камп'ютара, але і праверкай дакументаў. І ўсё ж пры візуальным аглядзе нумароў на аўтамабілі і дакументаў раім звярнуць увагу на:
- адпаведнасць шрыфтоў і іх нахілаў;
- адпаведнасць і чарговасць тэрмінаў і дат у запісах;
- адсутнасць падчыстак і парушэнняў ахоўнай сеткі;
- чытальнасць адбіткаў пячатак.
Асабліва востра гэтае пытанне стаіць адносна дакументаў на аўтамабілі, якія прыбылі з Польшчы і Прыбалтыкі.